Spiritualiteit

Gods nabijheid

In Ignatius’ visie worden mensen geroepen om ‘contemplatief’ te zijn in hun handelen, dat wil zeggen ‘beschouwend’, meditatief. De activiteiten die de mens ontplooit, zouden hem voortdurend tot inkeer moeten brengen. De reflectie op de diepere betekenis van zijn handelen brengt hem vervolgens weer tot weloverwogen actie. Zo zou heel het doen en laten van mensen doortrokken moeten zijn van de goddelijke oorsprong ervan, elk moment, zodat Gods nabijheid een vanzelfsprekendheid wordt.

Steeds beter

Ignatius’ devies dat alles gedaan moet worden ’tot grotere eer van God’ geeft zijn voorkeur aan voor groei, voor procesmatig handelen: er is altijd meer mogelijk, grotere diepte, intenser liefde, vollediger overgave aan God. Het hoogste zul je nooit bereiken, maar je kunt wel vooruitgaan en een steeds beter dienaar worden van God.

De Geestelijke oefeningen van Ignatius

Als je een sportman of –vrouw wilt worden, moet je je oefenen. Je moet regelmatig trainen, op je voeding letten, bepaalde keuzes maken en je andere dingen ontzeggen. Hetzelfde geldt wanneer je een vreemde taal onder de knie wilt krijgen, leren koken, een muziekinstrument bespelen, autorijden of een computer hanteren: niets gaat zonder oefening. Ook het geestelijk leven niet. Als je vooruitgang wilt maken in het geestelijke, moet je je ook daarin oefenen.

Ignatius van Loyola heeft een boekje geschreven dat “Geestelijke Oefeningen” heet. Het is de vrucht van zijn eigen levenservaring. De bron van de Geestelijke Oefeningen is de eigen Godservaring van Ignatius. Toen hij merkte dat zijn inzichten ook anderen konden helpen, stelde hij ze op schrift.

De gebedsoefeningen in het boekje van Ignatius gaan hoofdzakelijk over het leven van Jezus. Het langdurig, persoonlijk, stil gebed met het evangelie is het hart van de Geestelijke Oefeningen. Wie de Oefeningen doet beschouwt aandachtig heel het leven van Jezus, van zijn geboorte tot aan zijn dood en verrijzenis. Biddend kijk je naar wat Jezus doet, je luistert naar wat Hij zegt, je treedt met Hem in dialoog. Zo wordt duidelijk hoe jij de Heer kunt volgen en het Evangelie gestalte kunt geven in jouw leven.

Jaarlijks doen vele duizenden mensen wereldwijd de Geestelijke Oefeningen van Sint-Ignatius.Het gebed met het leven van Jezus en de geestelijke onderscheiding zijn gericht op het nemen van beslissingen, op het doen van keuzes die leiden tot een meer evangelisch leven. Het boekje van de Geestelijke Oefeningen is niet geschreven om gelezen, maar om gedaan te worden. Het is een doe-boek, een werkboek, een oefenboek. En oefenen doe je het beste onder de begeleiding van iemand die al méér geoefend is. Ook de Geestelijke Oefeningen worden het beste onder deskundige begeleiding gedaan.Als je bidt, doen zich allerlei innerlijke bewegingen voor, positieve zowel als negatieve. Sommige brengen je dichter bij God, andere juist niet. Sommige versterken het innerlijk leven, andere ondergraven het. Naast de eigenlijke gebedsoefeningen geeft Ignatius in zijn boekje allerlei richtlijnen om deze innerlijke bewegingen en gemoedstoestanden beter aan te voelen en de positieve van de negatieve te onderscheiden. In de kerkelijke traditie noemt men dit “onderscheiding van de geesten”.

Ignatiaans gebed

Contemplatief worden in de actie

Het ignatiaanse bidden is in de eerste plaats christelijk bidden. Ignatius van Loyola heeft gedurende zijn lange pelgrimsjaren zich kunnen inspireren aan heel wat verschillende tradities binnen de Kerk. Zijn originele bijdrage is vooral gelegen in het leggen van bepaalde accenten. Zijn intuïties en inzichten inzake gebed vind je terug in de Geestelijke Oefeningen.

In het ignatiaanse gebed staat de Schrift vaak centraal. Dit gebed kan eerder mediterend, dan wel eerder contemplerend zijn.  Maar je kan ook bidden met het “5de evangelie”, het verhaal van God in je eigen leven: het levensgebed. Het ignatiaanse gebed is doorgaans individueel. Maar er er bestaan ook vormen van gemeenschappelijk ignatiaans gebed, in het bijzonder de contemplatieve dialoog.

Wie bidt, ook wie regelmatig bidt, zal ervaren dat dit niet steeds makkelijk is. Is mijn gebed “goed” gebed? Wat te doen als ik verstrooid ben? En, soms kan het gebeuren dat ik in mijn gebed niets voel. Wil je ten volle de vruchten plukken van je gebed, dan is het nodig om tijd te nemen om op je gebed terug te blikken.

Het ignatiaanse bidden kan je er toe brengen, naar het voorbeeld van Ignatius van Loyola, om meer contemplatief in de actie te worden.